سازها و تکنوازی ها (چنگ)


ارسال های توصیه شده

معرفی ساز چنگ  

post-9236-0-17309400-1389977381_thumb.jpg


چنگ بسا کهن ترین ساز تاردار ایرانی باشد و نام آن بیش از هر ساز دیگر در کتابها آمده و نقش آن در آثار باستانی بجا مانده است.    
بنا به اسناد موثق که از حجاریهای بابل و آشور و نواحی مجاور آن در دست است چنین برمی آید که در هشت قرن بیش از میلاد مسیح انواع و اقسام سازهای مختلف در نواحی مزبور به مراحل ترقی رسیده و در دست نوازندگان بوده است.

 

نقشهایی که از آغاز این دوره ممتد تاریخ تمدن بشر از آلات موسیقی در دست است نشان میدهد که چنگ مثل سنتور و قانون از سازهای بسیار قدیمی است که از دو هزار سال پیش از میلاد در این مناطق رواج داشته است.

 

نوع ابتدایی آن شکل مثلث و شامل یک تخته به طول تقریبا یک گز و یک میله چوبی است و معمولا شکل دست انسان را داشته است.       
سیم های این ساز که معمولا ۸ یا ۹ تا بوده به موازات وتر این مثلث قائم الزاویه بین تخته و میله امتداد یافته است . یک سر سیم ها به تخته وصل می شده و انتهای دیگر آن دور میخها یا گوشی هایی که روی میله چوبی قرار داشته پیچیده میشده و باقی مانده آن سیمها از طرف دیگر آویزان بوده است. چنگهایی که در دوره های اخیر تاریخ بابل و آشور نقش شده از حیث شکل و طرز گرفتن و نواختن با چنگهای دوره های قدیم تفاوت بسیار دارد.

 

برتعداد سیمها نیز افزوده شد. جعبه صوتی این نوع چنگ گاهی مستقیم و بدون انحنا و در موارد دیگر منحنی بوده است . طرز نواختن این ساز نیز تغییر کرده به این معنی که این را طوری می گرفتند که سیمها تقریبا عمود بر زمین باشد یعنی به خلاف قدیم که میله چوبی که به موازات زمین بود ولی سیمها عمود بر زمین نبود . نکته دیگر اینکه در نواختن این نوع چنگ زخمه بکار برده نمیشد بلکه آنرا با دست می نواختند و هر دو دست در نواختن آن دخیل بود.

 

post-9236-0-10106500-1389977336_thumb.jpg

لینک به دیدگاه
  • 4 هفته بعد...

چنگ گونه‌ای ساز زهی باستانی است. در کنار ساز رود (عود) از مشهورترین سازهای ایران باستان به شمار می‌آمده است. در ادبیات پارسی بسیار از این ساز یاد شده است و سیارهٔ زهره را چنگ‌زن دانسته‌اند. در مُهری گِلین که در بین سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۶ میلادی توسط هلن جی کانتر (Helen Cantor) و پناس پی دلو گاز دو باستان‌شناس امریکایی در چغامیش خوزستان یافته شد و مربوط به هزارهٔ چهارم قبل از میلاد و دوران ایلامیان می‌باشد یک نوازندهٔ چنگ منحنی را نشان می‌دهد. این چنگ ۶ رشته دارد.

 

ما خنیاگرانی در «ایلام» و در سدهٔ ۲۷ پیش از میلاد و از زمان پادشاهی «پوزوز این شوشیناک» در شوش می‌شناسیم. از همین گاه، مُهر و نشانه‌هایی در دست است که نشان می‌دهند، خنیاگران بسیاری در ایران می‌زیستند. در این هنگام، نواختن چنگ بسیار گسترش داشته است و این ساز از سازهای ایرانیان است. با یافتن یک کنده‌کاری در ایلام باز هم آگاهی داریم که خنیاگران ایرانی؛ دَف را همراه چنگ می‌نواختند. باید افزود که از این نمونه‌ها در سراسر ایران بسیار دیده شده است. میان رودخانه‌های «کرخه و کارون» سیمای دسته‌ای رامشگر (سدهٔ ۷ یا ۸ پیش ازمیلاد) در یک کنده‌کاری بر روی سنگ دیده می‌شود که ۳ تن خنیاگر در آن جا به نواختن «چنگ و تبل» سرگرم هستند.

 

و باز در مالمیر (ایذه) چنگ‌نوازانی را می‌بینیم که دو نوع چنگ را در دست دارند و پیشاپیش هانی و همسرش برای اجرای یک مراسم عبادی در حال نوازندگی هستند این دو نوازندهٔ چنگ نام خود را نیز با خط میخی ایلامی نگاشته‌اند. چنگ در این دوران ۱۳ رشته دارد. نقش‌برجسته‌های طاق بستان نوازندگان چنگ را نشان می‌دهد که در قایق برای شاه ساسانی که به شکارگاه آمده چنگ می‌نوازند. در آثار طاق بستان در یک قایق ۵ نوازندهٔ چنگ منقش شده است و در یک قایق که پادشاه در حال شکار است یک نوازنده به احتمال قوی باربد می باشد، در حال نوازندگی است. چنگ در این زمان از ۷ رشته تا ۱۱ رشته مشاهده می‌شود. به مرور زمان همچون بسیاری از سازهای دیگر مهجور و فراموش شده است. البته چنگ تا دوران صفویه موجود بوده است.

 

انواع ساز چنگ در قرن‌های مختلف در ایران یافت شده است از جمله چنگ منحنی مربوط به قرن هفتم هجری قمری از صفی‌الدین عبدالمؤمن اُرُمَوی (ارومیه‌ای).  تصویر چنگ در تمام آثار باستانی ایران از دوران هخامنشیان گرفته تا سلوکیان دیده می‌شود.

 

ساز چنگ در ایران دارای چهار رشته سیم بوده است که در دورهٔ ساسانیان به ۱۱ رشته می‌رسد و در دوران اسلامی تا ۳۵ رشته هم می‌رسد. پیدایش چنگ از پیدایش کمان نشأت گرفته است، در اثر تیراندازی زه مرتعش می‌شد و صدای کمی به گوش می‌رسید. چنگ‌های اولیه شبیه کمانی از نی و چوب بوده که زهی میان آن کشیده شده است.

 

انواع ساز چنگ یا هارپ به چهار دستهٔ کلی چنگ ارکستری، چنگ سنتی، چنگ باستانی و چنگ تزیینی تقسیم می‌شود که خود از لحاظ شکل ظاهری به ۱۷ نوع الگو و فرم چنگ تقسیم می‌شود از جمله چنگ زاویه‌دار، چنگ منحنی، چنگ ون و چنگ کندوگ و چنگ ون کنار ساسانی و چنگ لیر (چنگی در یونان که به شکل U است)می‌شود یاد کرد.

 

post-9236-0-69041700-1391945361_thumb.jpg

ساز چنگ به عنوان قدیمی‌ترین ساز سیمی جهان مربوط به شش‌هزار سال پیش در خوزستان ایران یافت شده است، اما اکنون در میان اسامی چنگ‌نوازان مشهور جهان که در ویکی‌پدیا آمده نامی از چنگ‌نوازان ایرانی نیست. در ایران، تعداد چنگ‌نوازان بسیار معدود است و شاید فقط یک چنگ‌نواز باشد که به اجرای برنامه و کنسرت می پردازد. «عبدالعلی باقری‌نژاد»، استادکار ساخت آلات موسیقی و احیاگر چنگ ایرانی به گفتهٔ خودش تنها خانوادهٔ چنگ‌نواز ایرانی است که به صورت گروهی برنامه اجرا می‌کند. او به همراه همسر و دو فرزندش تا کنون در ایران چهار کنسرت پژوهشی برای معرفی این ساز باستانی انجام داده است. وی با تأسیس آموزشگاه چنگ‌نوازان اولین آموزشگاه چنگ را در ایران دائر نموده است و هم‌اکنون ده‌ها هنرجوی چنگ‌نوازی دارد. وی با تلاش فراوان توانسته است ردیف‌نوازی ایرانی را با این ساز به هنرجویان خود بیاموزد. وی معتقد است که طی این ۱۷ سال تحقیق در مورد ساز چنگ هنوز در اول راه است.

 

گرچه اروپاییان مدعی ابداع چنگ‌های پدالی هستند و ادعا می‌کنند این چنگ‌ها در قرن ۱۸ میلادی در آلمان پایه‌گذاری شده اما همین چنگ‌ها نیز بر اساس چنگ‌های زاویه‌دار شرقی ساخته شده است.

 

چنگ، سازی رشته‌ای است که با انگشت نواخته می‌شود که تکنیک نوازندگی در جهان هشت‌انگشتی است اما تکنیک نوازندگی در ایران طبق اطلاعات استخراج‌شده از مستندات باستانی، ده‌انگشتی است.

 

ساز چنگ غالباً از چوب‌های گردو و افرا ساخته می‌شود. چنگ‌های بزرگ را در ایران اشتباهاً «هارپ» می‌گویند در حالی که در جهان به هر نمونه از چنگ، هارپ می‌گویند. قیمت چنگ‌ها از ۴۵۰ هزار تومان تا مدل‌های پدالی که قیمت آن به ۱۵ تا ۳۰ میلیون تومان می‌رسد، متغیر است این گرانی قیمت به خاطر ساختمان پیچیده و ساختن دشوار آن است.

 

آخرین چنگ‌نواز ایرانی در دوران صفویه به نام «سلطان محمد چنگی» بوده است و اکنون چنگ‌نواز استاد و ماهری در ایران وجود ندارد. اخیراً کوشش‌هایی در راستای بازسازی این ساز صورت گرفته است. عبدالعلی باقری‌نژاد، مجید ناظم‌پور و سیامک مهرداد در ایران و فکرت کاراکایا (Fikret Karakaya) در ترکیه، نمونه‌هایی از این ساز را بازسازی نموده‌اند.

 

 

post-9236-0-34869200-1391945375_thumb.jpg

 

post-9236-0-47903500-1391945386_thumb.jpg

 

post-9236-0-29482800-1391945401_thumb.jpg 

لینک به دیدگاه

I must khow who you are

 

http://www.aparat.com/v/sZGfy

وقتی اسم چنگ زدن میاد یاد یه خاطره میفتم

یبار تو خوابگاه دوستان داشتن ماکارونی درست میکردند به من گفتند آبکشش کن خوب چنگ بزن که به هم نچسبه منم فکر میکردم به معنای لغوی باید چنگ زد واقعا چنگ زدم نمیدونم چرا غذا یکم خمیر (له) شده بود =)) =)) <):)

لینک به دیدگاه

وقتی اسم چنگ زدن میاد یاد یه خاطره میفتم

یبار تو خوابگاه دوستان داشتن ماکارونی درست میکردند به من گفتند آبکشش کن خوب چنگ بزن که به هم نچسبه منم فکر میکردم به معنای لغوی باید چنگ زد واقعا چنگ زدم نمیدونم چرا غذا یکم خمیر (له) شده بود =)) =)) <):)

فکر کنم تو ماکارونی درست کردنو با لباس شستن اشتباه گرفته بودی واسه همین غذا یکم بیشتر از یکم له شده بوده  :))  :))   :))

لینک به دیدگاه

فکر کنم تو ماکارونی درست کردنو با لباس شستن اشتباه گرفته بودی واسه همین غذا یکم بیشتر از یکم له شده بوده  :))  :))   :))

گفتید لباس شستن یاد یه خاطره افتادم

تو زمستان لباس شسته بودم رفتم بیرون خوابگاه آویزون کردم فردا صبح که رفتم لباسها رو وردارم یخ زده بود داشتم ورش میداشتم هی صدای خرچ و خرچ میداد نگگو داشت از سرمای دیشب ناله میکرد =))<):)

لطفا حرف چایی درست کردن رو وسط نکشید که اونجا هم سوتی دادم در حد تیم ملی

لینک به دیدگاه

گفتید لباس شستن یاد یه خاطره افتادم

تو زمستان لباس شسته بودم رفتم بیرون خوابگاه آویزون کردم فردا صبح که رفتم لباسها رو وردارم یخ زده بود داشتم ورش میداشتم هی صدای خرچ و خرچ میداد نگگو داشت از سرمای دیشب ناله میکرد =))<):)

لطفا حرف چایی درست کردن رو وسط نکشید که اونجا هم سوتی دادم در حد تیم ملی

یه خاطره از چایی درست کردن دارم در حد تیم ملی ولی من نمی گم چون دخترونه است  =))  =))

حالا شما خاطره چای درست کردنتو تعریف کن دیگه بعدشم از ظرف شستن بگو  :D

لینک به دیدگاه

یه خاطره از چایی درست کردن دارم در حد تیم ملی ولی من نمی گم چون دخترونه است  =))  =))

حالا شما خاطره چای درست کردنتو تعریف کن دیگه بعدشم از ظرف شستن بگو  :D

مطالب انجمن دخترونه پسرونه شده . ینی دو روز دیگه اینجا پرده میکشن مطالبرو جدا میکنن و خانوما کل مطالب رو میخونن و آقایون فقط مطالب خودشون رو؟؟؟ /:) /:) b-(

بچه که بودبم البته مدرسه میرفتیم

مادر جان گفتن برو تو فلاکس چایی درست کن.سماور روی گاز بود و من رفتم چایی رو ریختم تو فلاکس و آب شیر ریختم روش. نمیدونم چرا ولی مادر جون اومد همش رو ریخت بیرون. عجب پسر گلی بودم من...

دیگه از ظرف شوری خاطره ندارم خواستید از قلیان کشیدن خاطره دارم در حد خیلی بالاتر از تیم ملی

لینک به دیدگاه

نمی دونم واقعا چرا؟

توکه خیلی خوب چای درست کردی  8-}

نه از قلیون کشیدن نگو که بد آموزی داره تو تاپیک من از این حرفا نزنیا  /:)

لینک به دیدگاه

نمی دونم واقعا چرا؟

توکه خیلی خوب چای درست کردی  8-}

نه از قلیون کشیدن نگو که بد آموزی داره تو تاپیک من از این حرفا نزنیا  /:)

بر روی چشم

من هم نکشیدم بچه بودم فوتش کردم :-j  :-j  :))  خاکسترش پخش شد تو هوا بسان خاکستر آتشفشان

لینک به دیدگاه

بر روی چشم

من هم نکشیدم بچه بودم فوتش کردم :-j  :-j  :))  خاکسترش پخش شد تو هوا بسان خاکستر آتشفشان

:))  :))  :))

ببین تاپیک هنری منو به کجاها کشوندی  :-j  :-j

لینک به دیدگاه

برای ارسال دیدگاه یک حساب کاربری ایجاد کنید یا وارد حساب خود شوید

برای اینکه بتوانید دیدگاهی ارسال کنید نیاز دارید که کاربر سایت شوید

ایجاد یک حساب کاربری

برای حساب کاربری جدید در سایت ما ثبت نام کنید. عضویت خیلی ساده است !

ثبت نام یک حساب کاربری جدید

ورود به حساب کاربری

دارای حساب کاربری هستید؟ از اینجا وارد شوید

ورود به حساب کاربری
  • کاربران آنلاین در این صفحه   0 کاربر

    • هیچ کاربر عضوی،در حال مشاهده این صفحه نیست.